Cổ phiếu và trái phiếu là hai kênh đầu tư rất phổ biến trên thị trường chứng khoán hiện nay. Tuy nhiên, việc lựa chọn một trong hai hình thức đầu tư này là điều mà nhiều nhà đầu tư mới còn băn khoăn. Bài viết sau đây, nhincuoi.com sẽ phân biệt sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu để lựa chọn sản phẩm phù hợp nhé.
I. Khái niệm cổ phiếu và trái phiếu là gì?
1. Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu và lợi ích của người nắm giữ cổ phiếu đối với một phần vốn cổ phần của doanh nghiệp phát hành. Không giống với trái phiếu, các cổ đông có thể được hưởng cổ tức được chia và phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.
2. Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của đơn vị phát hành với người nắm giữ trái phiếu. Người sở hữu trái phiếu sẽ được chi trả một khoản tỷ lệ lợi suất nhất định và hoàn toàn không phụ thuộc vào tình trạng kinh doanh của doanh nghiệp đó.
II. Sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu
1. Điểm giống nhau
Cổ phiếu và trái phiếu tuy khác nhau về hình thức và đối tượng phát hành nhưng đều là những dự án đầu tư đòi hỏi phải có một số vốn nhất định để sở hữu nên sẽ có những điểm giống nhau sau:
- Dù nắm giữ cổ phiếu và trái phiếu, nhà đầu tư có thể bán bất cứ lúc nào để thu hồi vốn hoặc thay đổi hình thức đầu tư.
- Cả hai hình thức đều không đảm bảo tỷ lệ hoàn vốn. Tức là nhà đầu tư có thể gặp rủi ro bất cứ lúc nào nếu hoạt động kinh doanh không suôn sẻ hoặc thị trường biến động.
- Các nhà đầu tư vào cả cổ phiếu và trái phiếu đều phải đối mặt với rủi ro thanh khoản và không thể bán hoặc bán với giá thấp hơn dự kiến. Do đó, các quỹ đầu tư vào chứng khoán phải là các quỹ nhàn rỗi không ảnh hưởng đến các khoản thanh toán tối thiểu và các mục tiêu tài chính khác.
- Nhà đầu tư phải luôn tuân thủ các quy định chung của nhà nước về giao dịch chứng khoán. Ngoài ra, mọi doanh nghiệp hay tổ chức tài chính đều có chế tài xử lý vi phạm và quy định chung cho tất cả những người sở hữu cổ phiếu và trái phiếu.
2. Điểm khác nhau
Sau khi đã nắm được điểm chung của cổ phiếu và trái phiếu, để có thể lựa chọn được sản phẩm đầu tư phù hợp và mang lại nhiều lợi nhuận. Phần tiếp theo, chúng tôi sẽ đưa ra sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu gồm:
| TIÊU CHÍ | CỔ PHIẾU | TRÁI PHIẾU |
| Bản chất | Cổ phiếu là chứng khoán vốn ghi nhận quyền sở hữu đối với một phần vốn điều lệ công ty. | Trái phiếu là chứng khoán nợ ghi nhận nợ của tổ chức phát hành và quyền sở hữu đối với một phần vốn vay của chủ sở hữu. |
| Chủ thể phát hành | Công ty Cổ phần | Doanh nghiệp, Chính phủ |
| Tư cách chủ sở hữu | Cổ đông | Chủ nợ |
| Kết quả của việc phát hành | Làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần và làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông. | Làm tăng vốn vay, nghĩa vụ trả nợ của công ty nhưng không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông. |
| Quyền của người sở hữu | Được chia lợi nhuận phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty, do đó lợi nhuận này không ổn định.Có quyền tham gia vào việc quản lý và điều hành hoạt động của công ty, tham gia biểu quyết các vấn đề của công ty. | Người sở hữu trái phiếu được trả lãi định kỳ, ổn định, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.Không có quyền tham gia vào việc quản lí điều hành hoạt động của công ty. |
| Thời gian đáo hạn | Cổ phiếu không có thời gian đáo hạn | Thường có một thời gian đáo hạn nhất định được ghi trong trái phiếu |
| Vấn đề hưởng lợi nhuận | Cổ phiếu có độ rủi ro cao.
Cổ tức thay đổi tùy thuộc vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Khi công ty làm ăn có lợi nhuận mới được chia lợi tức, khi công ty làm ăn thua lỗ thì không được chi trả cổ tức. |
Độ rủi ro thấp hơn.
Lợi tức thường không thay đổi, không phụ thuộc vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty lợi nhuận hay thua lỗ. |
| Thứ tự ưu tiên thanh toán khi công ty giải thể, phá sản | Cổ phiếu được thanh toán sau cùng khi đã thanh toán hết các nghĩa vụ khác | Trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ phiếu |
| Về vấn đề phạm vi trách nhiệm | Người sở hữu cổ phiếu chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty theo tỷ lệ tương ứng với phần vốn góp vào công ty. | Người sở hữu trái phiếu không phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty. |
III. Kết luận
Qua bài viết trên, chuyên mục kinh doanh hy vọng đã mang đến cho nhà đầu tư những kiến thức cơ bản về cổ phiếu và trái phiếu. Những đặc điểm của hai hình thức đầu tư này có lẽ phần nào giúp bạn hiểu thiếu về kênh đầu tư và nên lựa chọn kênh nào là phù hợp. Chúc các bạn lựa chọn được kênh đầu tư phù hợp và sinh lời tốt nhé.